Xe bus là phương tiện giao thông công cộng đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển hành khách tại các thành phố lớn. Chính vì vậy, việc áp dụng công nghệ để tạo nên những phiên bản xe bus thông minh luôn được cư dân chờ mong và ủng hộ.
Công nghệ xe bus thông minh (Smart Bus) đã thay đổi đáng kể cách các công ty cung cấp dịch vụ vận chuyển hành khách lập kế hoạch, cung cấp dịch vụ và ứng phó với các sự cố. Nhờ mang lại những thông tin thời gian thực cần thiết, trực tiếp cho người sử dụng dịch vụ, trung tâm điều khiển và cơ quan quản lý, công nghệ này đã cải thiện đáng kể trải nghiệm vận chuyển hành khách trong thành phố.
Khảo sát đã được thực hiện trên số lượng lớn người dân thường xuyên di chuyển bằng xe bus, đã hoàn thành gần 90 triệu chuyến đi xe bus mỗi năm. Với công nghệ xe bus thông minh, người dùng phương tiện công cộng hiện có thể:
- Lên kế hoạch cho các chuyến đi, từ đó giảm thiểu thời gian chờ đợi và hạn chế tình trạng lỡ chuyến.
- Kiểm tra thông tin các chuyến xe bus khác nhau trong thời gian thực bằng các công cụ trực tuyến như ứng dụng, trang web: Lộ trình, số lượng hành khách, điểm dừng tiếp theo,…
- Tiết kiệm chi phí di chuyển nhờ tối ưu quãng đường cho nhiều hành khách có điểm chung trên hành trình. Hành khách cũng không mất các chi phí đỗ xe, sửa chữa như sử dụng phương tiện cá nhân.
- Hạn chế ùn tắc giao thông, bảo vệ môi trường nhờ giảm lượng lớn khí thải.
- Đảm bảo an toàn giao thông cho hành khách, hạn chế tình trạng mệt mỏi khi phải di chuyển quá nhiều cũng như các tác động xấu do thời tiết.
Đối với các cơ quan quản lý giao thông, có nhiệm vụ điều tiết phương tiện công cộng, giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc lái xe để đảm bảo an toàn cho công chúng là ưu tiên hàng đầu. Chính phủ của các thành phố thông minh trên toàn thế giới đã và đang chi nguồn ngân sách khổng lồ để đầu tư và nghiên cứu các công nghệ mới. Mục đích là tối ưu hóa cơ sở hạ tầng giao thông thông minh và tăng cường an ninh công cộng cho một lượng lớn dân cư di chuyển hàng ngày giữa cơ quan, trường học và nhà riêng. Với việc tăng cường tích hợp giải pháp thông minh vào phương tiện giao thông, cơ quan vận quản lý có thể đưa ra nhiều sáng kiến hơn nhằm tăng cường bảo vệ tính mạng và tài sản của tài xế, hành khách và những người tham gia giao thông khác.
2. Một số tính năng đặc biệt của xe bus thông minh
Xe bus thông minh cung cấp cho hành khách nhiều tính năng tiện lợi như thông báo dừng tự động, giám sát phương tiện tự động và dịch vụ định vị GPS. Có nghĩa là, người đi xe bus thông minh có thể hoàn toàn theo dõi chuyến xe của họ trong thời gian thực.
Không còn phải đứng chờ quá lâu ở bến xe, công nghệ xe bus thông minh cung cấp thông tin khởi hành của tất cả chuyến xe, cập nhật từng phút tại mọi điểm dừng xe trong thành phố.
Giám sát CCTV
CCTV trên xe bus thông minh có chức năng giám sát và ghi lại hoạt động của xe. Không giống như triển khai trong các ngôi nhà thông minh hay trên đường phố, khi triển khai giám sát CCTV trên xe bus thông minh, phải xem xét nhiều tình huống rủi ro phát sinh. Camera thông thường dễ bị ảnh hưởng do rung lắc khi di chuyển, nhiệt độ khắc nghiệt từ môi trường và khả năng gây nhiễu với các thiết bị điện tử xung quanh. CCTV trên xe cần được thiết kế với độ bền cao, chống chịu được thời tiết khắc nghiệt, đồng thời đảm bảo chức năng ổn định trong quá trình di chuyển.
Hệ thống CCTV trên xe bus thông minh thường bao gồm: Màn hình xem trực tiếp của người lái xe, giao tiếp không dây và máy ghi hình mạng (NVR – Network video recorder). Hệ thống này không chỉ hỗ trợ cảnh báo tài xế về những nguy hiểm tiềm ẩn, giúp họ chuẩn bị phương án xử lý phù hợp, nâng cao độ an toàn khi di chuyển mà còn cải thiện đáng kể trải nghiệm hành khách.
Hệ thống thông tin hành khách và quản lý đội xe
Hệ thống có chức năng giúp hành khách tìm kiếm thông tin họ cần dựa trên thời gian thực. Đơn vị cung cấp giải pháp xe bus thông minh hoặc các bên thứ ba có thể phát triển các nền tảng cung cấp thông tin phong phú và chính xác, đáp ứng nhu cầu cho hành khách. Thông qua việc sử dụng nền tảng có chức năng định vị toàn cầu (GPS – Global Positioning System) và khả năng kết nối không dây, các xe bus thông minh có thể kết nối, chia sẻ thông tin với nhau, với hành khách và với trung tâm điều khiển.
Nền tảng này hiển thị thông tin về điểm đến và lịch trình theo thời gian thực cho hành khách, giúp họ có được thông tin cần thiết trong một khoảng thời gian rất ngắn. Nó cũng cho phép các công ty vận tải tiết kiệm được phần chi phí nhân sự hỗ trợ khách hàng. Hệ thống giúp các công ty vận tải điều chỉnh việc sắp xếp đội xe của họ vào thời gian cao điểm, giảm thời gian chờ đợi của hành khách và nâng cao hiệu quả vận hành.
Các nền tảng cung cấp thông tin cần thiết về lộ trình các tuyến xe bus cho người dùng – Ảnh: Internet
Thẻ xe bus thông minh
Thẻ chip thông minh được ứng dụng để thanh toán liên thông cho tất cả các phương tiện giao thông công cộng khác nhau trong tương lai, bao gồm xe bus, tàu điện,… Thẻ/vé xe bus thông minh tích hợp công nghệ hiện đại, có thể thay thế hoàn toàn vé giấy truyền thống. Việc áp dụng trên hệ thống quản lý tài khoản định danh của đơn vị điều hành và dịch vụ thanh toán bù trừ của ngân hàng tạo nền tảng liên thông. Nhờ đó, thẻ xe bus thông minh có thể giúp người dùng thanh toán tự động, nhanh chóng, chính xác với độ bảo mật thông tin cao.
Ngoài sử dụng để thanh toán các chuyến đi trên xe bus thông minh, thẻ còn tích hợp để thanh toán, mua sắm tại các cửa hàng, nhà hàng, trung tâm thương mại, thanh toán online trong và ngoài nước. Giải pháp thẻ xe bus thông minh góp phần giảm thiểu chi phí nhân lực kiểm soát vé, in ấn và phát hành vé giấy, đồng thời hỗ trợ quản lý chính xác, hiệu quả và minh bạch các khoản thu.
Vé xe bus thông minh tích hợp nhiều tiện ích cho người dùng – Ảnh: Internet
Nhà chờ xe bus thông minh
Tại Hàn Quốc, các nhà chờ xe bus thông minh đã được lắp đặt tại những điểm đông đúc nhất tại thành phố Seoul. Nhà chờ xe bus tại thành phố thông minh này sử dụng năng lượng mặt trời hỗ trợ việc vận hành. Nhà chờ có thể hoạt động liên tục ngay cả khi bị mất điện nhờ hệ thống điện mặt trời được lắp đặt trên mái nhà và một bộ lưu trữ điện dự phòng.
Trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 lây nhiễm nghiêm trọng, mỗi nhà chờ xe bus thông minh đều được lắp đặt hệ thống điều hòa, đèn khử khuẩn bằng tia cực tím có khả năng tiêu diệt từ 96 – 99% các loại virus và làm mát không khí. Cửa kính của nhà chờ có camera ảnh nhiệt, tự động ngăn chặn người bị sốt cao trên 37,5 độ C sau khi kiểm tra thân nhiệt. Nếu không đủ điều kiện, hành khách sẽ không thể vào nhà chờ. Các hành khách được yêu cầu mang khẩu trang, đứng cách nhau ít nhất 1m
Phía bên trong nhà chờ được trang bị máy rửa tay sát khuẩn. Phía bên ngoài có nhiều camera giám sát thông minh, được kết nối với màn hình kỹ thuật số lắp đặt bên trong, thông báo tuyến xe bus kế tiếp để hành khách tiện theo dõi. Các thông tin thời gian chuyến xe được hiển thị đầy đủ trên bảng điện tử tình hình giao thông bên ngoài cũng được phát trực tiếp qua màn hình. Trong lúc đứng chờ xe bus, hành khách có thể sử dụng các tiện ích như sạc điện thoại, truy cập wifi miễn phí.
Nhờ ứng dụng hệ thống điều khiển và quản lý Internet vạn vật (IoT – Internet of Thing), nhà chờ xe bus thông minh hỗ trợ đơn vị quản lý kiểm soát, điều khiển nhiệt độ, ánh sáng, hiển thị nội dung từ xa. Xe bus thông minh và một số tiện ích xung quanh nó là thành phần không thể thiếu trong quá trình xây dựng các thành phố thông minh. Với những lợi ích không thể phủ nhận mà nó mang lại cho cư dân, cơ quan quản lý và sự phát triển chung của thành phố, trong tương lai, chắc chắn công nghệ này sẽ được ứng dụng rộng rãi hơn nữa.
Xem thêm: neoHome – Phần mềm giám sát hành khách đi xe điện nội khu cho resort và khu dân cư với neoHome
Với những nỗ lực nâng cao và đổi mới không ngừng, các dịch vụ di chuyển công cộng như xe bus thông minh đang ngày càng được nhiều người dân lựa chọn làm phương thức di chuyển hàng ngày thay cho phương tiện cá nhân.